Boekenlegger 'Vrouwendag'
Houtsnede Fré Cohen - Heerenveen, 1927
Aan beide zijden bedrukt
Voor: 'Vrouwendag - Voor Ontwapening en Internationale Verbroedering'
Achter: 'Leeswyzer - Bond v. Soc. Dem. Vrouwenclubs in Nederland'
Circa 20,5 x 6 cm
In prachtige verzamelaarsstaat
Hoekjes licht maar niet hinderlijk gebogen
Voor een goede indruk zie de scans
Frederika Sophia (Fré) Cohen (1903–1943) was een Nederlands grafica en tekenares van joodse komaf. Zij heeft grote invloed gehad op de vormgeving van de jaren dertig.
Fré, een dochter van diamantbewerker Levie Cohen, toonde als kind al belangstelling voor tekenen, ze wilde tekenares worden. Na enige omzwervingen kwam zij in 1921 terecht bij de draad- en kabelfabriek Draka, waarvoor ze advertenties ontwierp. Later kreeg zij werk bij de N.V. Boekhandel en Uitgevers Maatschappij Ontwikkeling - voorloper van de Arbeiderspers - waar zij naast kantoorwerk ook tekenwerk te doen kreeg. In 1915 was de N.V. Boekhandel en Uitgevers Maatschappij Ontwikkeling door de Sociaal Democratische Arbeiders Partij (SDAP) opgericht. Via haar werk voor deze uitgeverij kreeg Fré toegang tot de partijdrukkerij Voor-uitgang. Als ontwerpster die zich ook met het zetsel bemoeide, werd ze daar door haar man-nelijke collega's aanvankelijk met argwaan bekeken. Voor de meeste van het grote aantal bro-chures, bladen en ander drukwerk die werden uitgegeven door de AJC, was Fré Cohen ver-antwoordelijk voor het tekenen van de omslagen en de lay-out.
Ontwerpen
Het romantische aspect van haar werk sloot goed aan bij het taalgebruik van AJC-voorman Koos Vorrink. Het waren de jaren twintig: ook de Jugendstil-invloeden en de verwantschap met de lijnen en balken van De Stijl en met de architectuur van de Amsterdamse School laten zien dat het werk, meestal meer decoratief dan functioneel, sterk tijdsgebonden is. Maar, zo schrijft de graficus Dick Dooijes, ook een oud-AJC’er: al deze invloeden heeft Fré Cohen op geheel eigen wijze tot een strikt persoonlijke stijl verwerkt. Dat is een grote verdienste, die zonder haar grote wilskracht, bewustzijn van haar eigenwaarde en haar creativiteit niet tot deze hoogte had kunnen stijgen.
Illegaal doorwerken
Van 1927 tot 1929 volgde Fré een opleiding bij het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs in Amsterdam, zij haalde daar haar einddiploma Grafiek. Van 1929 tot en met 1932 was zij in dienst bij de Stadsdrukkerij Amsterdam. Tot 1941 bleef ze bij deze drukkerij als freelance medewerkster en kreeg ze de gelegenheid bijna al het voorkomende drukwerk voor de ge-meentediensten te ontwerpen.
In de oorlogsjaren zat ze achtereenvolgens ondergedoken in Amsterdam, Diemen, Rotterdam, Winterswijk en Borne. Ook zat ze twee weken ondergedoken bij haar vrienden Jan Hilvers en Margot Vos in Lochem. In die onderduiktijd bleef ze, zo goed en zo kwaad als het kon, illegaal doorwerken. Op 9 juni 1943 werd ze door Jodenjager Frankevoort verraden en opgepakt op haar onderduikadres in Borne. Door het innemen van pillen maakte ze een einde aan haar leven. Na twee dagen overleed Fré op 12 juni 1943 op 39-jarige leeftijd in een ziekenhuis in Hengelo. Daar is ze op de Joodse begraafplaats begraven.
Bron: Wikipedia